«Մոժդե՞, թե՞ ազատություն»

«Մոժդե՞, թե՞ ազատություն» պատմվածքը։ գրել է աֆղան գրող Աբուզար Հեդայաթին։ Այս պատմությունը ուսումնասիրում է ազատության և անկախության թեման աֆղանական մշակույթի և հասարակության գիտության մեջ:

Մոժդեհը կերպար է, որը խորհրդանշում է աֆղանական հասարակության մեջ առկա ավանդույթներն ու սոցիալական ակնկալիքները: Նա ներկայացնում է պահպանողական արժեքներ և ճնշումներ, որոնք սահմանափակում են մարդկանց ազատությունն ու ինքնարտահայտումը։

Մյուս կողմից, ազատությունը ներկայացվում է որպես Մոժդային այլընտրանք և խորհրդանշում է ինքնորոշման, անկախության և անհատականության ձգտումը։ Բացահայտվում է վեց հասկացությունների և մտորումների միջև եղած սահմանափակումն այն մասին, թե ինչպես է ձեռք բերվում ավանդույթի և անձնական ազատության միջև հավասարակշռությունը:
Պատմության բարոյական կողմը կարող է կապված լինել անձնական ինքնավարության և անհատի ինքնորոշման իրավունքի թեմայի հետ: Խոսելով այն մասին, թե որքան կարևոր է պահպանել ավանդույթները և սոցիալական ակնկալիքները, ինչպես նաև այն մասին, թե ինչպես դա կարող է ընդլայնվել անձնական ցանկության և ազատության շնորհիվ: Մոժդեն և ազատությունը վայելում են տարբեր բարոյական իդեալներ, և պատմությունը կարելի է կարդալ նրանց միջև ընտրության տարբեր բարոյական կողմերով: Նա բարձրացնում է երկընտրանք, որը կարող է հանգեցնել անհատի ներսում խնդրի, երբ նա գալիս է հակասական արժեքների եզրահանգման և որոշում, թե որ ճանապարհն է գնալու:

2022-2023 ամփոփում

Հայոց լեզու

Գրականություն

Կոմիտասյան օրեր

Գրաբարի օրեր և թարգմանչաց տոն

Վահան Տերյան

Հովհաննես Թումանյան

Եղիշե Չարենց

Համո Սահյան

Շառլ Ազնավուր

Հայրենի տունը։ Սաիդ Նաֆիսի

«Հայրենի տուն» վեպում Սաիդ Նաֆիսին պատմում է իր ընտանիքի և սեփական մանկության մասին Իրանում իսլամական հեղափոխության և դրա հետևանքների մասին։ Նա նկարագրում է իր սիրելիների զգացմունքներն , ինչպես նաև իր սիրելիների պատմությունը։
Պատմությունը սկսվում է հեղափոխությունից առաջ, երբ Իրանը ազատ ու բաց երկիր էր։ Սաիդ Նաֆիսին պատմում է իր ընտանիքի, ծնողների ու հարազատների, ինչպես նաև իր ընկերների ու դպրոցականների մասին։ Նա նկարագրում է առօրյան, սովորական ընտանեկան պահերը, խաղերն ու ուսումնասիրությունները։

Սաիդ Նաֆիսին խոսում է այն մասին, թե ինչպես են կրոնական ֆունդամենտալիստները կանոններ պարտադրում և արգելում այն ​​բաները, որոնք նախկինում ազատ էին, ներառյալ կանանց ազատումը, արտահայտվելու ազատությունը և արևմտյան մշակույթի հասանելիությունը:
Հեղինակը նկարագրում է, թե ինչպես են իր ընտանիքը և շրջապատի մարդիկ դիմում նոր պայմանների և պահպանում իրենց արժեքները: Նա պատմում է, թե ինչպես են իր ծնողներն ու հարազատները, յուրաքանչյուրն իր ոճով, ցույց տալիս իրենց ընդդիմությունը ռեժիմին և ցուցադրում իրենց անհատականությունը։ Այն նաև մանրամասնորեն ուսումնասիրում է առաջացման և ազատության ու ինքնադրսևորման ցանկության դեպքերը։

«Հայրենի տունը» պատմում է ոչ միայն իրադարձությունների դրսևորումների, այլև սովորական մարդկանց, նրանց ընտանիքների, հարաբերությունների հետ կապված դեպքերի մասին։ Մարդիկ ծանր հույզեր, վախեր և հույսեր ունեն գլխավոր հերոսուհու և նրա գիտակցության հետ կապված խնդիրների հետ:
«Հայրենի տունը» պատմում է ոչ միայն իրադարձությունների դրսեւորումների, այլեւ սովորական մարդկանց, նրանց ընտանիքների, հարաբերությունների հետ կապված դեպքերի մասին։ Մարդիկ ծանր հույզեր, վախեր և հույսեր ունեն գլխավոր հերոսուհու և նրա գիտակցության հետ կապված խնդիրների հետ:

Շառլ Ազնավուր: Քննարկում

Բանավոր խոսք
Ընտրիր տրված նախադասություններից մեկը և  բանավոր վերաբերմունք արտահայտիր:

«Եթե կարծում եք, թե նրա երգերը շատ անհասկանալի են, դանդաղ լսեք: Եթե կարծում եք, թե հասկանում եք նրան, նորից լսեք»:

Այս արտահայտությունը հարաբերական և փոխաբերական բնույթ ունի և կարող է մեկնաբանվել տարբեր ձևերով՝ կախված համատեքստից և կոնկրետ ում կամ ինչի մասին է խոսքը: Այնուամենայնիվ, ընդհանուր իմաստով հայտարարությունը կարող է առաջարկել հետևյալը.
«Եթե կարծում եք, որ նրա երգերը չափազանց անհասկանալի են, դանդաղեցրեք»: Այս հատվածը կարող է թվալ, որ որոշ երգեր կամ ընդհանրապես արվեստ կարող է թերագնահատվել կամ անցնել հանրության կողմից: Խորհուրդը կարող է «դանդաղ լսել», որ ավելի շատ ուշադրություն է անհրաժեշտ մանրուքներին, նրբությանը և ստեղծագործական խոր զգացումներին, որպեսզի իսկապես գնահատեն դրա գրավչությունն ու որակը:

«Եթե կարծում եք, որ հասկանում եք, էլի հավատացեք». Ասվածի այս հատվածը կարող է արտահայտվել նրանով, որ արվեստը կարող է ունենալ բազմաշերտ իմաստ կամ, հավանաբար, տարբեր մեկնաբանությունների համար։ Նույնիսկ եթե կարծում եք, որ լիովին հասկանում եք հեղինակին կամ նրա կատարողին, ստեղծագործությունը նորից լսելը կարող է բերել նոր նրբերանգներ և նրբերանգներ, որոնք նախկինում բաց էիք թողել կամ բավականաչափ չէիք հաշվի առել:

Ընդհանրապես, որոշակի հայտարարությունը կարող է ընկալվել որպես արվեստի ավելի մտածված և խորը ընկալման կոչ, հատկապես այն դեպքերում, երբ այն չի ստանում բավարար ճանաչում կամ երբ պարզվում է, որ այն արդեն լիովին հասկացված է։

Շառլ Ազնավուր: Ես արտահայտել եմ իմ բոլոր զգացումները, սպառել բոլոր բառերը…

Շառլ Ազնավուրը՝ լեգենդար ֆրանսիացի շանսոնյեն, իսկապես հայտնի էր իր երգերի միջոցով հույզերն ու զգացմունքները փոխանցելու իր բացառիկ զգայունությամբ։ Նա և՛ խոսքի, և՛ երաժշտության մեծ վարպետ էր, և նրա աշխատանքը ընդգրկում էր թեմաների լայն շրջանակ։
Ազնավուրը երգել է սիրո, կրքի, հիասթափության, տխրության, հույսի և զգացմունքների այլ դրսևորումների մասին երգեր։ Նա կարողացավ ներթափանցել զգացմունքների իր ամենանուրբ նրբերանգների մեջ և դրանք փոխանցել ունկնդիրներին բացահայտված բառերի և կատարման միջոցով: Լինի դա սիրելիի կորստի, կյանքի դժվարությունների, թե հանդիպման ուրախության մասին երգ, Ազնավուրը միշտ քայլել է դժբախտ պատահարների ու մեղեդիների վրա՝ հարվածելու իր համաժողովի սրտերին:

Այնուամենայնիվ, թեև Ազնավուրը կարող էր ստեղծել և կատարել կյանքի տարբեր ասպեկտների մասին թափանցիկ երգեր, նրա աշխատանքը միայն մեկ թեմայով չէր սահմանափակվում։ Նա նաև բարձրացնում է իր սոցիալական և քաղաքական խնդիրները, արթնացնում է հայացքներ աշխարհի և կյանքի մասին և մտորումներ է առաջացնում ունկնդիրների մեջ։
Ընդհանրապես, կարելի է ասել, որ Շառլ Ազնավուրը սպառել է կյանքի բոլոր խոսքերը և վեր հանել է իր բոլոր զգացմունքները ամենաբարձր տեսակետների մասին իր երգերում։ Նրա ստեղծագործությունը հավերժ մնում է երկրպագուների սրտերում և հազվադեպ է ֆրանսիական և համաշխարհային երաժշտական ​​մշակույթում:

«Զնգացող լռություն» շարադրություն

Ի՞նչ է ձայնը: Ո՞րն է դրա իմաստը: Քանի տեսակի ձայն գոյություն ունի: Ձայները լինում են տարբեր ձևերի ՝ կենդանիների, մարդկանց, մեքենաների ձայներ, սրտի և հոգու ձայն, անձրևի կաթիլները: Ես անձրևի ձայնը նմանեցնում սրտի բաբախյունի։ Անձրևները լինում են տարբեր , ինչպես նաև սրտի բաբախյունը: Ինձ միշտ դուր է եկել անձրևը այն ասոցացվում է հանգստության, ուրախության, վախի, կարոտի և ռոմանտիզմի հետ։ Յուրաքանչյուր մարդ ունի իր վերաբերմունքը անձրևի նկատմամբ՝ զուտ անհատական: Նախկինում անձրևային եղանակի տակ քայլելը միակ վայրն էր, որտեղ ես կարող էի մնաի այնպիսին ինչպիսին կամ և չթաքցնեմ իմ զգացմունքները: Լսելով իմ անհանգիստ սրտի բաբախյունը, ես ինքս ինձ փորցում էի հանգստացնել: Բայց հիմա անձրևը կապված է ուրախության, ջերմության, ռոմանտիզմի և հանգստության հետ։ Եվ գիտե՞ք, հիմա սրտի ձայնն ու ռիթմը նման են ամպրոպի, նույնքան արագ ու աղմկոտ, բայց միևնույն ժամանակ ես ինձ ազատ և երջանիկ եմ զգում, և ամենակարևորը՝ ապահով։ Այսպիսով՝ ապրեք ձեր կյանքով և ամենակարևորը լսեք անձրևի ձայնը և սրտի ռիթմը:

«Ախր ես ինչպե՜ս վեր կենամ գնամ»

Ախր ես ինչպե՜ս վեր կենամ գնամ,
Ախր ես ինչպե՞ս ուրիշ տեղ մնամ:

Ախր ուրիշ տեղ հայրեններ չկան,
Ախր ուրիշ տեղ հորովել չկա,
Ախր ուրիշ տեղ սեփական մոխրում
Սեփական հոգին խորովել չկա,
Ախր ուրիշ տեղ
Սեփական բախտից խռովել չկա:

Ախր ես ինչպե՞ս վեր կենամ գնամ,
Ախր ես ինչպե՞ս ուրիշ տեղ մնամ:

Ախր ուրիշ տեղ
Հողի մեջ այսքան օրհնություն չկա,
Այսքան վաստակած հոգնություն չկա,
Ախր ուրիշ տեղ ձյունի մեջ` արև,
Եվ արևի մեջ այսքան ձյուն չկա:
Ախր ուրիշ տեղ տեղահան եղած,
Եկած` ուսերով Արագած սարի
Ուսերին հենված Սասնա տուն չկա:
Ախր ուրիշ տեղ
Ամեն մի քարից, առվից, ակոսից
Իմ աչքերով իմ աչքերին նայող
Մանկություն չկա…

Ախր ես ինչպե՞ս վեր կենամ գնամ,
Ախր ես ինչպե՞ս ուրիշ տեղ մնամ,
Ախր ես ինչպե՞ս ապրեմ առանց ինձ:

Համո Սահյանը այս բանաստեղծության մեյ նկարագրում է ,որ հայերը դարեր ի վեր գաղթել է մի վայրից մյուսը:Նկարագրում է Մեծ եղեռնի ,մեր կողմից ստեղծած հոգևոր արժեքները :Բանաստեղծի համար նաև մեծ դեր էր կատարում իր հայրենիքը ,քնի որ նա այստեղ էր մեծացել:Սահյանը ինքն ասում էր ,որ նա միայն իր մանկությունը անցկացրել է Հայաստանում այլ ոչթե այլ երկրում:Մարդու առաջնային սիրելի երկիրը պետք է լինի իր սեփական և հարազատ երկիրը ,իսկ հետո մնացածը:

Կգամ

Եթե մինչև անգամ
Լսած լինես, թե ես այս աշխարհում չկամ,
Միևնույն է, կգամ, ինչ էլ լինի, կգամ,
Ուր էլ լինեմ, կգամ:
Եթե մինչև անգամ ես կուրացած լինեմ,
Եթե մինչև անգամ լույսդ մարած լինի,
Վերջին հույսդ քամին առած-տարած լինի,
Առանց լույսի կգամ, ես այս անգամ կգամ
Մենության մեջ լացող երգիդ վրա:

Եթե մինչև անգամ
Քո հավատի հանդեպ դու մեղք արած լինես
Եվ համարած լինես, որ աշխարհում չկամ,
Եթե մինչև անգամ հողս մաղած լինես,
Եթե մինչև անգամ մտքով թաղած լինես,
Եթե մինչև անգամ ինձ վտարած լինես,
Վերհուշերիդ վերջին խոնավ քարանձավից,
Միևնույն է, կգամ, ինչ էլ լինի, կգամ,
Եվ կճչաս հանկարծ տարօրինակ ցավից…
Կգամ, գլուխ-գլխի ու ձեռք-ձեռքի կտանք,
Լաց կլինենք մեռած մեղքիդ վրա:

Եթե մինչև անգամ հազար սարի ետև
Հազար կապով կապված, խաչով խաչված լինեմ,
Տքնած-տանջված լինեմ, միևնույն է, կգամ,
Ինչ էլ լինի, կգամ, չկանչես էլ, կգամ,
Եվ կբերեմ ես քեզ ուրախություն մի մեծ
Անակնկալ դարձիս իրողությամբ—
Քո տան ու քո հոգու տարողությամբ,
Երազներիդ, կյանքիդ տևողությամբ:
Կգամ և կդառնամ գտած բախտի ժպիտ
Եվ հավատի ժպիտ` տառապանքից մաշված,
Արտասուքից խաշված դեմքիդ վրա:

Եթե մինչև անգամ մեջքս ծալված լինի,
Եթե մինչև անգամ ոտքս վառված լինի,
Եվ ճակատիս հազար հողմի հարված լինի,
Միևնույն է, կգամ, ուր էլ լինեմ, կգամ:
Գետնի տակից կգամ,
Մի հեռավոր, անհայտ մոլորակից կգամ,
Կգամ ու թափ կտամ
Հարդագողի փոշին շեմքիդ վրա:

Համո Սահյանը այս բանաստեղծության մեջ խոստովանում է իր զգացմունքները ընկերոջը:Բանաստեղծը այս բանաստեղծոըթյան մեջներկայացնում է մարդու հավատառմությունը ,նվիրվածությունը և սերը:այստեղ նա խոսք է տալիս ,որ ցանկացած իրավիճակում նա կգա ամենուրեք և կօգնի իրեն:Իմ կարծիքով հեղինակը այստեղ ուզում է ընթերցողին ցույց տալ և փորձել բացատրել ,որ պետք է հավատալ անկեղծությանը և մտածել ,որ իր կողքին միշտ կլինի այն մարդը ով իրեն կոգնի և պշտպան կկանգնի:Ինձ այս բանաստեղծությունը շատ հոգեհարազատ էր այդ իսկ պատճառով ինձ այն դոր եկավ:Երբ ձեր միջև տեղի է ունենում վօրոշակի կոնֆլիկտ և դուք ամեն ձև փորձում եք այդ սիտուացիաից դուրս գալ :Իսկապես այս բանաստեղծության մեջ ես զգացի ամեն մի հույզը ,հուսահատվությունը և ցավը:

Ջրի պես

Կռիվ տայի անդադար
Ու փրփրեի ջրի պես:
Թափառեի քարե-քար,
Քար փշրեի ջրի պես:
Լվանայի քեզ, աշխարհ,
Ու մաքրեի ջրի պես:
Քչքչայի սարն ի վար,
Մարգ ջրեի ջրի պես:
Միայն ջրելու համար
Վիզ ծռեի ջրի պես:
Շողեր, շողեր հագնեի,
Ցող ցրեի ջրի պես:
Թող գեթ մի օր ապրեի,
Բայց ապրեի ջրի պես

Վերլուծություն
Ինձ համար մի քիչ դժվար էր հասկանալը Համո Սահյանի մտքերը:Սակայն որքան դժվար այնքան հետաքրքիր :Մի քանի անգամ կարդալուց հետո որոշ չափով հասկանալի դարձավ: Հիմնականում խոսվում էր հիշողության մասին, որովհետև իզուր չեն ասում «Ջուրը ունի հիշողություն »:Սակայն հիշողությունները ոչ միայն լինում են լավը և վատ :
«Լվանայի քեզ, աշխարհը, Ու մաքրեի ջրի պես » այս նախադասության մեջ նա ուզում էր մաքրել աշխարհը այդ վատ հիշողություններից: Սակայն վերջում հեղինակը նշում է« Թող գեթ մի օր ապրեի, բայց ապրեի ջրի պես»Այստեղ հեղինակը ուզում ապրել մաքուր ,պարզ և հանգիստ:Սակայն ես նրա հետ համաձայն չեմ, քանի որ որքան էլ հիշողությունը լինի վատը մեկա այդ հիշողությունը մեզ սովորեցնում է հաղթահարել այդ դժվարությունները: Դժվարություններն են ստեղծում արկածներ, իսկ արկածները կյանքին իմաստ են տալիս: